Depresja sezonowa to problem, który okresowo dotyka coraz więcej osób. Świadomość tego problemu sprawia, że często szukamy sposobów na przezwyciężenie tej przypadłości w internecie. Z myślą o osobach, które mierzą się z depresją sezonową, przygotowaliśmy ten artykuł.
Czym jest depresja sezonowa?
Depresja sezonowa, znana także jako sezonowe zaburzenie afektywne (ang. Seasonal Affective Disorder – SAD), to szczególny rodzaj depresji, który najczęściej pojawia się jesienią i zimą. Głównym czynnikiem wyzwalającym jest ograniczona ilość naturalnego światła słonecznego w tym okresie.
Jak mówi ekpsert z warszawskiego ośrodka psychologicznego – IN-MED, Paweł Sala: Szacuje się, że problem ten dotyczy około 5% dorosłej populacji, a kobiety chorują na nią nawet czterokrotnie częściej niż mężczyźni.
Objawy depresji sezonowej mogą obejmować:
-
obniżony nastrój,
-
przewlekłe zmęczenie i brak energii,
-
trudności z koncentracją,
-
zwiększoną potrzebę snu,
-
spadek motywacji do codziennych aktywności,
-
problemy ze snem (zarówno nadmierna senność, jak i bezsenność).
Choć objawy zwykle ustępują wiosną i latem, w szczycie zimy mogą znacząco wpływać na jakość życia i codzienne funkcjonowanie.
Przyczyny depresji sezonowej
Mechanizm depresji sezonowej jest złożony, ale kluczową rolę odgrywa niedobór światła słonecznego. Krótsze dni i ograniczony dostęp do naturalnego światła prowadzą do zaburzeń w pracy wewnętrznego zegara biologicznego, co wpływa na regulację snu, nastroju i poziomu energii.
Istotne czynniki przyczyniające się do rozwoju SAD to:
-
Zaburzenia rytmu dobowego – niedobór światła opóźnia wydzielanie melatoniny i zaburza cykl snu i czuwania.
-
Zmiany w gospodarce neuroprzekaźników – niższy poziom serotoniny (tzw. „hormonu szczęścia”) wiąże się z pogorszeniem nastroju.
-
Predyspozycje genetyczne – większe ryzyko występuje u osób, u których depresja lub inne zaburzenia afektywne pojawiały się w rodzinie.
Jak leczyć depresję sezonową?
W przypadku depresji sezonowej dostępne są różne metody leczenia, a ich skuteczność została potwierdzona licznymi badaniami.
Fototerapia – leczenie światłem
Najczęściej stosowaną metodą jest fototerapia. Polega ona na codziennej ekspozycji na specjalne lampy emitujące intensywne światło o natężeniu zbliżonym do naturalnego światła słonecznego. Terapia trwa zwykle od 20 do 40 minut dziennie i może przynieść pierwsze efekty już po kilku dniach.
Badania wskazują, że fototerapia jest dobrze tolerowana i skuteczna u większości pacjentów, szczególnie jeśli zostanie wdrożona na początku sezonu jesienno-zimowego.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT)
Drugą metodą o wysokiej skuteczności jest psychoterapia poznawczo-behawioralna. CBT pomaga pacjentom rozpoznawać i modyfikować negatywne wzorce myślenia oraz uczy technik radzenia sobie z trudnymi emocjami. W połączeniu z fototerapią daje szczególnie dobre rezultaty, zmniejszając ryzyko nawrotów objawów w kolejnych sezonach.
Farmakoterapia
W cięższych przypadkach, gdy objawy depresji sezonowej są bardzo nasilone, stosuje się leki przeciwdepresyjne, najczęściej z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Decyzję o ich wdrożeniu podejmuje lekarz psychiatra po szczegółowej ocenie stanu pacjenta.
Profilaktyka i codzienne sposoby radzenia sobie
Leczenie depresji sezonowej warto wspierać prostymi zmianami w codziennym stylu życia. Profilaktyka odgrywa tutaj bardzo dużą rolę. Oto kilka praktycznych wskazówek:
-
Regularna aktywność fizyczna – ruch na świeżym powietrzu, nawet przy pochmurnej pogodzie, poprawia krążenie i sprzyja wydzielaniu endorfin.
-
Zdrowa dieta – bogata w kwasy omega-3, witaminę D i pełnowartościowe białko wspiera układ nerwowy.
-
Stały rytm dnia – regularne pory snu i posiłków stabilizują wewnętrzny zegar biologiczny.
-
Kontakt społeczny – rozmowa z bliskimi, spotkania i aktywność w grupie chronią przed izolacją i samotnością.
-
Świadome korzystanie ze światła – otwieranie zasłon, praca przy oknie, spacery w ciągu dnia.
Artykuł sponsorowany
